BOKS
Boks, zwany dawniej pięściarstwem to walka na pięści, która istniała wśród ludzi „od zawsze” i która stanowiła element walki wręcz w różnych kulturach od starożytnych do współczesnych. Walki na pięści rozgrywane były w Grecji na antycznych olimpiadach i w starożytnym Rzymie. Rozpowszechnione szczególnie w osiemnastowiecznej Anglii walki na gołe pięści przekształciły się w XIX wieku w boksowanie w rękawicach i na ringu (wg opublikowanych w 1867 r. Queensberry Rules). Obecnie mamy do czynienia z boksem amatorskim, który jest dyscypliną olimpijską oraz boksem zawodowym, w którym ilość rund rozszerzono z trzech do dwunastu (ponad sto lat temu staczane były walki o większej ilości rund).
W Centrum MMA Warszawa, postępując analogicznie do zasad boksu amatorskiego stosujemy podczas sparingów specjalne kaski. W odróżnieniu od kasków bokserskich chronią one całą twarz, ponieważ walki treningowe prowadzimy w rękawicach do MMA, a nie bokserskich. W końcu to Centrum MMA Warszawa, a nie Centrum Boks Warszawa!
Pole trafień ciosów zadawanych w boksie przednią częścią zamkniętej rękawicy to twarz do linii uszu oraz przód tułowia (od pasa w górę), z boku do linii ramion. Niedozwolone są uderzenia bokiem czy wnętrzem rękawicy, atakowanie poniżej pasa, przytrzymywanie lub atakowanie inną częścia ciała.
Oczywiście przed przystąpieniem do jakichkolwiek sparingów trzeba opanować pozycje bokserską, podstawowe techniki ataku i obrony w boksie, nauczyć się prawidłowo poruszać i przećwiczyć na urządzeniach treningowych, typu: worek treningowy, gruszka bokserska, łapy trenerskie itp.
Shihan Tomasz Piotrkowicz, posiadając wcześniej duże doświadczenie w walkach typu karate i jiu-jitsu ukończył wraz z synami specjalny kurs prowadzony przez wybitnych szkoleniowców Polskiego Związku Bokserskiego i w 2007 r. uzyskał uprawnienia instruktora boksu. Analogiczne legitymacje zdobyli Michał i Jakub Piotrkowicz. Jakub dodatkowo trenował boks w sekcji AZS podczas studiów w SGH.
Boks – szkic historyczny
Boks – walka na pięści pomiędzy dwoma zawodnikami prowadzona na ringu według określonych zasad. Uprawiany amatorsko i zawodowo należy do najstarszych sportów świata. Dla niewprawnego oka jest to po prostu bójka dwóch ludzi, tłukących się po głowach do utraty przytomności. Dla znawcy i fana jest to pokaz umiejętności zawodników i ich trenerów. O najzręczniejszych bokserach często mówiono, że „tańczy w ringu” (na przykład powojenny polski bokser Leszek Drogosz).
Boks praktykowano już w starożytnym Egipcie, Rzymie i Grecji; był częścią starożytnych igrzysk olimpijskich. Zawodnicy walczyli na gołe pięści lub owijali je rzemieniami. Dopiero w 1719 roku James Figg założył w Londynie akademię dla bokserów. Pierwsze przepisy ułożył w 1743 roku J. Broughton. W 1865 roku J. G. Chambers opracował 12 punktowy regulamin tzw. przepisy markiza Queensberry. Przepisy wprowadziły do walk m.in. obowiązek walki w rękawicach, 3 minutowe rundy z 1 min. przerwami i wykluczały ciosy poniżej pasa. W 1904 roku odbyły się pierwsze igrzyska olimpijskie, w skład których wszedł boks. Sport ten dobrze rozwijał się na terenach Stanów Zjednoczonych, dzięki emigrantom z Anglii i Irlandii. Coraz częściej organizowano turnieje, a największym organizatorem pojedynków boserskich był Olympic Club z Nowego Orleanu. Duży rozgłos zyskał T. Rickard, który w 1920 roku zorganizował walkę pomiędzy Dempseyem a Carpentierem. Po śmierci Rickarda rozgłos zyskał M. Jacobs, który założył Twentitieth Century S.C.
Po pewnym czasie sprzedał firmę J. D. Norrisowi, który zmienił nazwę na International Boxing Club. W chwili, gdy boks zaczął zdobywać rozgłos Veriscope Company nakręciła pierwszy film z walki bokserskiej. Duży wkład w walkę z rasizmem miał film, przedstawiający pojedynek czarnoskórego J. Johnsona z J. Jeffrisem, w którym Jahnson zdobył tytuł mistrza świata wszechwag. Wydarzenie to spowodowało zamieszki na tle rasowym, lecz zmotywowało wielu ludzi do podjęcia walki z rasizmem. Radio i telewizja zaczęły promować wielu bokserów m. in. Rocky Marciano, „Sugar” Ray Robinson, oraz Muhammad Ali, który w 1964 roku został najmłodszym mistrzem świata wagi ciężkiej. Obecnym mistrzem świata wagi ciężkiej WBA, IBF i WBO jest (od 2 lipca 2011) Władimir Kliczko, zaś WBC (11 października 2008) Witalij Kliczko.
Choć wielu ludzi uważa, że pojedynek bokserski to jedynie bezmyślne okładanie się pięściami, prawda rysuje się trochę inaczej. Walki muszą odbywać się na ringu o konkretnych wymiarach: 4,3 m – 6,1m (dla zawodowców) i 4,9 m – 6,1m (dla amatorów). Walki trwają określoną liczbę rund – zwykle 10. Runda trwa 3 minuty, przerwa 1 min. W boksie amatorskim są tylko 3 rundy. Nad bezpieczeństwem i stosowaniem się do reguł czuwa sędzia ringowy.
Oto lista najbardziej podstawowych zasad obowiązujących podczas walki bokserskiej:
– nie można uderzać poniżej pasa, przytrzymywać, popychać, szarpać, kopać, pluć, gryźć;
– nie można uderzać głową, ramieniem, łokciem;
– nie można uderzać otwartą rękawicą, “na odlew”, przegubem;
– nie można uderzać w plecy, tył głowy, nerki;
– nie można zadawać ciosów opierając się na linach, wykorzystując element dźwigni;
– nie można przytrzymywać przeciwnika przy jednoczesnym zadawaniu ciosów oraz stosować uników w taki sposób, że głowa znajduje się poniżej pasa przeciwnika;
– kiedy sędzia przerywa klincz, należy wykonać pełen krok do tyłu. Zabronione jest wyprowadzanie natychmiastowych ciosów po rozdzieleniu;
– nie można wypluwać ochraniacza na zęby w celu odpoczynku;
– po zaaplikowaniu przeciwnikowi knockdownu, należy udać się do neutralnego narożnika i odczekać liczenie sędziego
– nie można uderzać leżącego lub podnoszącego się oponenta;
– powalony bokser ma czas do dziesięciu sekund, aby powstać i kontynuować walkę;
– pięściarz, który dostał cios poniżej pasa ma pięć minut na dojście do siebie. W razie nie podjęcia walki po tym czasie, zostaje pokonany przez knock-out;
– w przypadku kontuzji uniemożliwiającej kontynuowanie walki, bokser który popełnił faul zostaje zdyskwalifikowany;
– jeżeli kontuzja pozwala na kontynuowanie pojedynku, sędzia nakazuje odjęcie zawodnikowi faulującemu dwóch punktów;
– zawodnicy boksu amatorskiego zobowiązani są do zakładania koszulek i ochraniaczy na głowę (kasków bokserskich);
– wszyscy zawodnicy muszą posiadać ochraniacze na zęby.
O zwycięstwie decyduje:
- KO (knockout) – jeden z zawodników upadł i został wyliczony (nie podniósł się przez 10 sekund) przez sędziego.
- TKO (technical knockout) – decyzję taką podjąć może sędzia ringowy, lekarz, trener, sekundant bądź sam zawodnik. Jest to stwierdzenie, że dany zawodnik nie jest w stanie kontynuować walki.
- W przypadku, gdy walka nie skończy się przed czasem, decydują punkty przyznane przez 3 sędziów technicznych (5 u amatorów). Za każdą rundę zawodnik otrzymuje 10 pkt. w przypadku wygrania starcia, 9 jeżeli przeciwnik okazał się lepszy. W przypadku remisu obaj otrzymują po 10 pkt. Dodatkowo sędziowe mają obowiązek odejmować punkty za faule oraz knockdowny (powalenia). Zwycięzcą jest ten zawodnik, który zgromadzi większą sumę punktów ze wszystkich rund. W przypadku walk amatorskich zwycięża ten, który wyprowadził więcej celnych ciosów w trakcie walki.
Polscy pięściarze zadebiutowali na Igrzyskach w Paryżu w 1924 roku. Łącznie od tego czasu wywalczyli 43 medale olimpijskie.
Oto pełna lista polskich medalistów olimpijskich w boksie:
ZŁOTO (8)
1976 – Jerzy Rybicki (waga junior średnia)
1972 – Jan Szczepański (waga lekka)
1968 – Jerzy Kulej (waga junior półśrednia)
1964 – Jerzy Kulej (waga junior półśrednia)
1964 – Marian Kasprzyk (waga półśrednia)
1964 – Józef Grudzień (waga lekka)
1960 – Kazimierz Paździor (waga lekka)
1952 – Zygmunt Chychła (waga półśrednia)
SREBRO (9)
1980 – Paweł Skrzecz (waga półciężka)
1972 – Wiesław Rudkowski (waga junior średnia)
1968 – Józef Grudzień (waga lekka)
1968 – Artur Olech (waga musza)
1964 – Artur Olech (waga musza)
1960 – Zbigniew Pietrzykowski (waga półciężka)
1960 – Jerzy Adamski (waga piórkowa)
1960 – Tadeusz Walasek (waga średnia)
1952 – Aleksy Antkiewicz (waga lekka)
BRĄZ (26)
1992 – Wojciech Bartnik (waga półciężka)
1988 – Janusz Zarenkiewicz (waga superciężka)
1988 – Andrzej Gołota (waga ciężka)
1988 – Henryk Petrich (waga półciężka)
1988 – Jan Dydak (waga półśrednia)
1980 – Jerzy Rybicki (waga średnia)
1980 – Kazimierz Adach (waga lekka)
1980 – Krzysztof Kosedowski (waga piórkowa)
1980 – Kazimierz Szczerba (waga półśrednia)
1976 – Kazimierz Szczerba (waga junior półśrednia)
1976 – Leszek Kosedowski (waga piórkowa)
1976 – Leszek Błażyński (waga musza)
1976 – Janusz Gortat (waga półciężka)
1972 – Janusz Gortat (waga półciężka)
1972 – Leszek Błażyński (waga musza)
1968 – Stanisław Dragan (waga półciężka)
1968 – Hubert Skrzypczak (waga junior musza)
1964 – Zbigniew Pietrzykowski (waga półciężka)
1964 – Tadeusz Walasek (waga średnia)
1964 – Józef Grzesiak (waga junior średnia)
1960 – Leszek Drogosz (waga półśrednia)
1960 – Marian Kasprzyk (waga junior półśrednia)
1960 – Brunon Bendig (waga kogucia)
1956 – Zbigniew Pietrzykowski (waga junior średnia)
1956 – Henry Niedźwiedzki (waga piórkowa)
1948 – Aleksy Antkiewicz (waga piórkowa)
Przy temacie sportów walki nie można zapominać o osobach, które bezpośrednio przyczyniają się do sukcesów zawodników. Jest to kadra trenerska. Trener jest swego rodzaju przewodnikiem – wskazuje ścieżkę rozwoju, pomaga zawodnikowi rozwinąć skrzydła i wspiąć się na wyżyny swoich umiejętności. Gdyby nie odpowiedni trener, wielu mistrzów prawdopodobnie nie osiągnęłoby tak wysokiego pułapu (lub osiągnięcie go zajęłoby im o wiele więcej czasu i wymagałoby olbrzymich nakładów pracy). Warto przy tej okazji wspomnieć o jednym z czołowych polski trenerów boksu. Feliks „Papa” Stamm (1901-1976) jako zawodnik stoczył 13 oficjalnych walk (11 zwycięstw, 1 remis, 1 porażka) oraz około 30 walk pokazowych. Od 1936 roku był samodzielnym trenerem polskiej reprezentacji bokserskiej. Poprowadził polską kadrę olimpijską aż 7 razy. Stał w narożniku 14 mistrzostw Europy w boksie. Przygotowywał bokserów do ponad 130 oficjalnych pojedynków. Do dziś w Warszawie organizowany jest coroczny Turniej im. Feliksa Stamma.
Jak widać boks to coś więcej, a nawet coś innego niż pokaz brutalnej siły i agresji. Jak każdy sport łączy w sobie pasję, wysiłek, marzenia, nadzieje, ambicje i chęci. Łączy ludzi, pomaga rozwijać w sobie nie tylko cechy fizyczne – zawodnik musi być również wytrwały, odporny, twardy psychicznie. Boks uczy szacunku do przeciwnika. Jak w życiu, uczy, że po upadku trzeba wstawać i walczyć dalej. „Z prawdziwym wojownikiem zawsze można wygrać, ale nigdy nie można go pokonać…”
Boks Warszawa – Boxing Warsaw – Бокс Варшаве – Boxeo Varsovia – Boxe Varsóvia – Boks Warszawa